انگار قرار نیست ما از بحرانهای گذشته درس بگیریم. ٢٠سال پیش اختلاسی موسوم به ١٢٣میلیاردی گریبان نظام بانکی کشور را گرفت اما آن اختلاس بهانهای برای عبرت و اصلاح نشد. اختلاس ١٢٣میلیاردی به سههزارمیلیاردی و ١٢هزارمیلیاردی هم رسید اما باز هم گوشی بدهکار تذکرات و هشدارهای اهل فن نیست. سالها پیش در پی وقوع اختلاس رکوردشکن ١٢٣میلیاردی بر پیادهسازی نظام حاکمیت شرکتی تاکید شد اما مقاومت برخی در عدم اجرای چنین نظامی، همگان را تنها به یک گمانه میرساند و آن، این است که عزم و ارادهای برای مقابله با فساد وجود ندارد و تمایل برخی بر ادامه جریان سوءاستفاده و فساد در کشور است. در این میان کسانی هستند که درنهایت تخصص میتوانند از جریان فسادها و انحرافات موجود در نظام بانکی پرده بردارند اما با مدیرانی که تاب و تحمل افشای اطلاعات را از ناحیه زیردستان خود ندارند، مواجهند و گزارشها از عدم امنیت آنها حکایت دارد. بیتردید وضعیت نظام بانکی ایران در خوشبینانهترین حالت، شباهت عجیبی به اتومبیل در حال حرکت بدون ترمز یا پرواز هواپیماهایی بدون وجود برج مراقبت دارد؛ شاید به همین دلیل است که هرچند وقت یکبار شاهد افشای فسادها و اختلاسهای خارقالعاده در کشور هستیم. تشبیه منصور شمس احمدی از وضعیت نظام بانکی بدون وجود کنترلهای داخلی و از راه دور این است که ما فقط آتشنشان داریم اما هیچوقت برای جلوگیری از آتشسوزی تدبیری نمیاندیشیم. منصور شمس احمدی از اعضای شورایعالی انجمن حسابداران خبره ایران و عضو سابق شورایعالی جامعه حسابداران رسمی در گفتوگوی مشروح با روزنامه «شرق» بر وجود حسابرس داخلی و کمیته حسابرسی در بانکها تاکید دارد و هشدار میدهد که در صورت ادامه وضعیت موجود به این منوال باید در انتظار اختلاسهایی با ارقام بیش از ١٢هزارمیلیارد هم باشیم. در دنیا آنقدر به وجود حسابرسان داخلی در بانکها اهمیت داده میشود که از آنها بهعنوان مشاوران ارشد مدیرانعامل بانکها یاد میکنند تا جایی که گفته شده است، مدیران بانکها از این حسابرسان داخلی حرفشنوی بسیار دارند اما در ایران همهچیز برعکس دنیاست. حسابرس داخلی در بانکهای ایرانی در اصطلاحی عامیانه به موی دماغ مدیران تشبیه شده است که نهتنها مدیران بانکها از آنها حرفشنوی ندارند بلکه گستاخانه به آنها میگویند که برای ما تعیین تکلیف نکنید. / ٣٠ سال است که بانکها حسابرس داخلی ندارند /
امیرعلی فهیمی (کارشناس رسمی دادگستری )-حسابداری وحسابرسی...